Dự Đại hội có 349/349 đại biểu được triệu tập (gồm 53 đại biểu đương nhiên và 296 đại biểu được bầu); việc bố trí nội dung, chương trình làm việc của Đại hội phù hợp, đảm bảo yêu cầu tập trung đều cho cả nội dung và công tác nhân sự. Các nội dung trình bày trong Đại hội đều được văn bản hóa. Các thành viên Đoàn Chủ tịch; Đoàn Thư ký Đại hội; Ban Thẩm tra tư cách đại biểu và Ban Kiểm phiếu đều được hướng dẫn quán triệt trước và có phân công cụ thể nên trong điều hành khá thông suốt, linh hoạt tạo được không khí dân chủ trong Đại hội. Công tác bảo vệ an ninh trật tự trước, trong và sau Đại hội đảm bảo an toàn; trang trí bên trong và ngoài hội trường trang trọng, đẹp. Nơi ăn, nghỉ của đại biểu bố trí thuận lợi và chu đáo. Đồng chí Trương Hòa Bình - Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, thay mặt Trung ương Đảng đã về dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội. Qúa trình chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã được Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các Tiểu ban của Đại hội chuẩn bị chu đáo, đúng quy định, quy trình nêu trong Chỉ thị số 36-CT/TW, ngày 30/5/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và các văn bản hướng dẫn của các cơ quan, ban Đảng Trung ương. Nhìn chung, Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Thuận lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã thành công cả về nội dung, nhân sự và công tác tổ chức, phục vụ đại hội. cụ thể là:
- Công tác quán triệt, chỉ đạo, chuẩn bị Đại hội được tập trung thực hiện đúng tinh thần Chỉ thị số 36-CT/TW, ngày 30/5/2014 của Bộ Chính trị (khóa XI) về Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Từ cơ sở đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã ban hành Kế hoạch số 127-KH/TU ngày 12/9/2014 về tổ chức đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và tổ chức Hội nghị cán bộ chủ chốt cấp tỉnh và cấp huyện để chỉ đạo triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ; chọn 3 đảng bộ trực thuộc tỉnh và 3 đảng bộ cơ sở tổ chức đại hội điểm của tỉnh; đồng thời, thành lập 03 tổ chỉ đạo Đại hội điểm của tỉnh, 06 Tổ chỉ đạo Đại hội đại biểu đảng bộ cấp trên cơ sở và 02 đoàn kiểm tra tình hình, kết quả chuẩn bị đại hội Đảng ở các đảng bộ cơ sở và cấp trên cơ sở; kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo việc tổ chức đại hội Đảng các cấp. Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đã chỉ đạo các cơ quan báo, đài địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về kết quả tổ chức đại hội Đảng các cấp; tuyên truyền, cổ vũ, động viên các cấp, các ngành, địa phương ra sức thi đua, biểu dương, nhân rộng nhiều điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt trên các lĩnh vực. Từ đó, đã tạo ra không khí sôi nổi, phấn khởi trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân tỉnh nhà về Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Đồng thời, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và các cơ quan chức năng có liên quan tập trung tham mưu giải quyết, làm rõ và có kết luận cụ thể đối với những nội dung đơn thư phản ánh, tố cáo liên quan đến đại biểu dự Đại hội, nhất là đối với nhân sự dự kiến bầu vào cấp ủy khóa mới.
- Các văn kiện trình Đại hội được Tiểu Ban Văn kiện thực hiện khá công phu: Đối với Báo cáo chính trị: Ngay sau thành lập, Tiểu ban Văn kiện đã tiến hành phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên của Tiểu Ban xây dựng các dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII. Trên cơ sở báo cáo của từng cơ quan, đơn vị, Bộ phận biên tập đã tập hợp, hoàn chỉnh bước đầu. Dự thảo Báo cáo chính trị đã nhiều lần được Tiểu ban Văn kiện, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Tỉnh ủy cho ý kiến; kể cả ý kiến của đại diện lãnh đạo Vụ địa phương II - Văn phòng Trung ương Đảng và các vụ của cơ quan Đảng Trung ương ở khu vực phía Nam; đồng thời, đã tranh thủ ý kiến góp ý của các đồng chí lãnh đạo tỉnh tiền nhiệm. Sau đó, Bộ phận biên tập tiếp thu, hoàn chỉnh, trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Tỉnh ủy cho ý kiến trước khi in thành tài liệu lấy ý kiến Đại hội đại biểu các đảng bộ cấp trên cơ sở của tỉnh. Nhằm phát huy trí tuệ của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân tỉnh nhà, toàn văn dự thảo Báo cáo chính trị được đăng trên Báo Bình Thuận (cả báo in và báo điện tử), Cổng thông tin điện tử tỉnh, Trang thông tin điện tử của Tỉnh ủy, Tập Thông tin Tuyên giáo của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, phát toàn văn trên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh và ban hành Thư ngỏ kêu gọi cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân cùng tham gia góp ý vào Dự thảo Báo cáo chính trị. Báo cáo chính trị cũng đã được 20 bộ, ngành Trung ương (trong 31 bộ gửi lấy ý kiến) tham gia góp ý.
Ngày 24/6/2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức Hội nghị với gần 600 cán bộ chủ chốt nguyên chức và đương chức của tỉnh góp ý các dự thảo Văn kiện Đại hội XII của Đảng và dự thảo Báo cáo chính trị của tỉnh; đã có hơn 200 lượt ý kiến (gồm ý kiến trực tiếp tại Hội nghị và ý kiến góp ý bằng văn bản) góp ý cho dự thảo Báo cáo chính trị. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy chủ trì tổ chức Hội nghị lấy ý kiến của đội ngũ trí thức có trình độ thạc sĩ trở lên, thầy thuốc ưu tú, nhà giáo ưu tú, nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú (với 83 người tham gia); Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh đã tổ chức các hội nghị lấy ý kiến của nhân sĩ, trí thức, chức sắc tôn giáo, người tiêu biểu, thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và ủy viên ban chấp hành các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh (với 190 người tham gia) góp ý dự thảo Báo cáo chính trị. Trên cơ sở ý kiến góp ý của các bộ, ngành Trung ương và Hội nghị cán bộ chủ chốt của tỉnh, ý kiến góp ý của đội ngũ nhân sĩ, trí thức và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, Thường trực Tỉnh ủy đã chỉ đạo Văn phòng Tỉnh ủy tập hợp cụ thể từng ý kiến; phân loại rõ các ý kiến tiếp thu, các ý kiến cần nghiên cứu trong quá trình triển khai thực hiện hoặc sẽ được lưu ý thảo luận sâu tại Đại hội. Sau đó, hoàn chỉnh dự thảo Báo cáo chính trị trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Tỉnh ủy cho ý kiến và tiếp tục hoàn chỉnh, báo cáo Bộ Chính trị.
Tổ biên tập đã xây dựng dự thảo Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XII) và dự thảo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII. Nội dung dự thảo Báo cáo kiểm điểm và dự thảo Nghị quyết đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiều lần cho ý kiến, Tỉnh ủy đã 02 lần họp nghe và cho ý kiến; đồng thời, tiếp thu ý kiến góp ý của các đồng chí đại diện lãnh đạo Vụ II – Văn phòng Trung ương Đảng và các vụ của cơ quan Đảng Trung ương ở khu vực phía Nam để hoàn chỉnh, báo cáo Bộ Chính trị. Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tiếp tục hoàn chỉnh Báo cáo chính trị, Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XII) và dự thảo Nghị quyết Đại hội trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020.
- Công tác chuẩn bị nhân sự Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy (khóa XIII) và nhân sự Đoàn đại biểu dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng được tiến hành chặt chẽ, thận trọng, khách quan và dân chủ; thực hiện đúng, đầy đủ trình tự, quy trình theo yêu cầu và hướng dẫn của Trung ương; đã được các ban, ngành chức năng của Trung ương thẩm định và Bộ Chính trị thông qua.
Công tác tổ chức và điều hành đại hội bảo đảm các nguyên tắc, thủ tục, quy định, quy trình hướng dẫn của Trung ương; bảo đảm an toàn mọi mặt trong quá trình tổ chức Đại hội; trang trí trang nghiêm, đúng hướng dẫn; tổ chức tốt công tác tuyên truyền gắn với phong trào thi đua yêu nước chào mừng Đại hội đảng bộ các cấp trong nhân dân, tạo thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ. Tài liệu cung cấp cho đại biểu được trình bày đẹp, in và đóng tập trang trọng, gửi trước cho đại biểu để nghiên cứu. Phiên khai mạc và bế mạc của Đại hội được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh để cán bộ, đảng viên và nhân dân tỉnh nhà cùng theo dõi. Báo Bình Thuận, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, các cơ quan truyền thông đại chúng kịp thời thông tin về nội dung và kết quả của Đại hội.
Việc thảo luận đóng góp ý kiến của đại biểu tại Đại hội vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Báo cáo chính trị, Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XII) trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh (khóa XIII) khá sôi nổi. Việc thảo luận được bố trí xen kẽ với công tác nhân sự nên đại biểu có nhiều thời gian để thảo luận; các ý kiến phát biểu đều được chuẩn bị trước, nhiều ý kiến đóng góp có chất lượng, thể hiện ý thức trách nhiệm cao của đại biểu.
Kết quả bầu cử: Đại hội đã biểu quyết số lượng Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIII), nhiệm kỳ 2015 - 2020 là 54 đồng chí; tại Đại hội bầu 50 đồng chí. Đại hội bầu một lần đủ 50 đồng chí. Tại phiên họp đầu tiên, Tỉnh ủy (khóa XIII) đã biểu quyết số lượng Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy (khóa XIII) gồm 16 đồng chí; trước mắt bầu 15 đồng chí, khuyết 01 đồng chí, sẽ xem xét bầu bổ sung trong nhiệm kỳ vào thời điểm thích hợp. Kết quả, đã bầu 15 đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIII) đã bầu đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng - Bí thư Tỉnh ủy (khóa XII), Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy (khóa XIII); bầu 03 đồng chí (Nguyễn Ngọc Hai, Huỳnh Thanh Cảnh, Dương Văn An) giữ chức vụ Phó Bí thư Tỉnh ủy; bầu Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy gồm 11 đồng chí (trong đó có 09 ủy viên chuyên trách và 02 ủy viên kiêm chức) và bầu đồng chí Phan Văn Đăng - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy làm Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy (khóa XIII). Đại hội đã biểu quyết danh sách 17 đồng chí để bầu 15 đại biểu chính thức dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Kết quả Đại hội bầu một lần đủ 15 đại biểu chính thức; ngoài ra, do chỉ có 01 đồng chí đạt trên 50% số phiếu bầu nên Đoàn Chủ tịch đã xin ý kiến và Đại hội đã biểu quyết thống nhất số lượng đại biểu dự khuyết là 01 đồng chí, không bầu thêm đại biểu dự khuyết theo biểu quyết lúc đầu.
Bên cạnh kết quả đạt được, cũng cần phải nhìn lại một số hạn chế, đó là: Chưa kết hợp nhuần nhuyễn giữa thảo luận và tranh luận khi góp ý vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Về công tác nhân sự, mặc dù được quán triệt khá sâu kỹ về tiêu chuẩn, cơ cấu, tỷ lệ cấp ủy viên nữ, là người trẻ tuổi, người dân tộc thiểu số; song, qua kết quả bầu cử tại Đại hội thì tỷ lệ cán bộ nữ tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIII) chỉ đạt 12%, cán bộ trẻ (từ 35 - 40 tuổi) chỉ đạt 8%; cán bộ là người dân tộc thiểu số chỉ đạt 2%. Có 02 đồng chí Tỉnh ủy đương nhiệm tái cử nhưng không trúng cử Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XIII).
Đồng thời, cũng cần rút ra một số kinh nghiệm, đó là: Một là, Phải quán triệt sâu kỹ Chỉ thị số 36-CT/TW của Bộ Chính trị, nắm vững các nội dung hướng dẫn, chỉ đạo của Trung ương, từ đó xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể. Quá trình triển khai thực hiện phải chú ý tăng cường kiểm tra, đôn đốc các tổ chức và cá nhân nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện tốt nhiệm vụ được phân công. Hai là, chỉ đạo Đại hội cấp cơ sở và cấp trên cơ sở bảo đảm hoàn thành theo kế hoạch để tập trung chuẩn bị cho Đại hội của cấp tỉnh. Ba là, phải tập trung chỉ đạo giải quyết, làm rõ những đơn thư phản ánh, tố cáo có liên quan đến đại biểu dự Đại hội nhất là đối với nhân sự dự kiến bầu vào cấp ủy khóa mới trước khi Đại hội diễn ra. Bốn là, tất cả các công việc liên quan đến Đại hội phải được tiến hành theo đúng nguyên tắc, quy trình; phát huy dân chủ trong Đảng, động viên sự tham gia đóng góp của quần chúng nhân dân, tuân thủ nghiêm túc sự chỉ đạo của Trung ương, tạo không khí phấn khởi, tin tưởng, đoàn kết, thống nhất khi bước vào Đại hội. Năm là, tất cả các khâu công việc, điều hành của Đoàn Chủ tịch, nhiệm vụ của Đoàn Thư ký, Ban Thẩm tra tư cách đại biểu, Ban Kiểm phiếu,… đều phải được phân công cụ thể, rõ ràng và được văn bản hóa.
Nhìn chung, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bình Thuận lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã thành công, để lại dấu ấn sâu sắc trong đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, tạo cơ sở, tiền đề quan trọng cho việc triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020./.